Greenlist: Open-source certificering voor Biobased Isolatiemateriaal

Het startpunt van de opdracht

Hennepisolatie is een milieuvriendelijk materiaal omdat het CO₂ vastlegt en lokaal kan worden geproduceerd. Toch werd het aan de start van dit project nog weinig toegepast, mede door gebrek aan certificering en onbekendheid in de markt. Barrieres die niet meehelpen het product grootschalig afgezet te krijgen zijn o.a. hoge certificeringskosten en complexe vereisten in het proces naar certificering. Producenten zoals Hempflax beschikken vaak niet over de middelen om deze obstakels zelf te overwinnen, terwijl duurzame koplopers zoals JP van Eesteren graag meer en vaker biobased materialen zouden toepassen.

Ketenpartners en hun rollen

1. Hempflax: Leverancier van hennepisolatie en kennisdrager over biobased materialen.
2. DGMR: Adviseur voor brand- en geluidswerendheid, die het testplan voor certificering coördineert.
3. SBB Binnenafbouw: Verwerker die de hennepisolatie toepast in Metal Stud-wanden voor de pilot.
4. JP van Eesteren: Afnemer die zich richt op het integreren van duurzame isolatiematerialen in bouwprojecten.

Rol en aanpak van Noorderwind

Noorderwind speelde een sleutelrol in dit project als procesbegeleider en innovatiemakelaar. Onze aanpak omvatte het faciliteren van co-creatie- en validatiesessies en het aansturen van de pilotfase.

De specifieke bijdragen van Noorderwind waren als volgt:

1. Organisatie van 8 co-creatiesessies met de ketenpartners
2. Noorderwind leidde acht co-creatiesessies waarin ketenpartners gezamenlijk de huidige keten en certificeringsobstakels onderzochten. Deze sessies waren cruciaal om de certificeringsworkflow voor hennepisolatie in kaart te brengen. Ook werd een toekomstgerichte “customer journey” voor biobased isolatiematerialen in het bouw-proces ontwikkeld.
3. Kennisdeling en netwerkuitbreiding
4. Noorderwind coördineerde de kennisdeling door een webinar te organiseren tijdens de Week van de Circulaire Economie, waarin de project-resultaten aan een breder publiek werden gepresenteerd. Noorderwind ondersteunde daarnaast de ketenpartners bij het delen van geleerde lessen via een open-source publicatie, zodat ook andere partijen in de bouwsector kunnen profiteren van de inzichten en certificeringen. Het eindverslag is gepubliceerd op Noorderwind's community.

Behaalde Resultaten

Dankzij het Greenlist-project werden de volgende doelen bereikt:

1. Basis voor certificering van hennepisolatie: Een stappenplan voor de certificering werd opgesteld incl. bouwtekeningen, aanpak, planning, wat de toepassing van biobased isolatiematerialen in de bouwsector ondersteunt. Deze kennis wordt al in de praktijk ingezet in projecten met verschillende materiaalproducenten en bij de ontwikkeling van een certificerings-roadmap.
2. Certificeringen voor Metal Stud-wanden: De Metal Stud-wanden met hennepisolatie behaalden certificeringen voor brandwerendheid en geluidsisolatie.
3. Inzicht in ketensamenwerking: De samenwerking tussen Hempflax, SBB Binnenafbouw, JP van Eesteren en DGMR leidde tot een beter begrip van de vereisten en uitdagingen bij biobased materiaalcertificering.
4. Inzicht in toepassing en verwerking: Er is veel geleerd over de toepassing van dit materiaal in de bouw. Door o.a. een arbeidsproductiviteits-test te doen leerde SBB hoe dit materiaal het beste verwerkt en zag Hempflax in dat zij in hun verwerkingsvoorschriften nog een boel konden verduidelijken. Beide partijen konden deze informatie meenemen en hun documentatie, offertes en business case hierop aanpassen.
5. Kennisdeling: Het project opende nieuwe mogelijkheden voor kennisdeling door het actief ontwikkelen van open-source documentatie en het organiseren van publieke presentaties. Dit is vernieuwend binnen de bouwsector, die doorgaans gesloten is.
6. Een deel van deze partijen zet de samenwerking voort in een doorbraakproject, waarin o.a. een certificerings-roadmap wordt ontwikkeld voor biobased materiaal-producenten. Hiermee zou de route naar een getest en gecertificeerd materiaal efficienter en met meer kennis van zaken moeten verlopen.

Toekomst

De lessen uit dit project vormen een basis voor verdere certificering en toepassing van biobased isolatiematerialen in de bouwsector. De uitkomsten zijn breed gedeeld met onder andere Building Balance, TBI-bedrijven en andere aannemers. Toekomstige initiatieven zullen voortbouwen op deze resultaten om een bredere acceptatie en schaalbare implementatie van hennepisolatie en andere biobased materialen te realiseren.

Met een deel van dit consortium is een doorbraakproject opgezet dat gericht is op de ontwikkeling van een certificerings-roadmap voor producenten en aannemers. Dit project wordt in Q1 2025 opgeleverd. Lees hier meer over doorbraakprojecten.